Wprowadzenie

Podczas czwartkowego posiedzenia KDS, dyrektor Biura Drogownictwa i Komunikacji przedstawił prezentację ilustrującą historię zmian planów dotyczących Trasy Tysiąclecia...

...od trasy przelotowej przez gęsto zabudowany obszar po ulicę miejską skupiającą się na obsłudze jej otoczenia, przynajmniej na odcinku na północ od ul. Kijowskiej.

Przedstawiono stopniowe dostosowywanie planów miasta do charakteru okolicy - ze względu na dyskusje i protesty [zobacz >>>] [zobacz >>>], jak też zlokalizowane na trasie jej przebiegu obszary zabytkowe. W 2012 r. miasto postanowiło szerzej spojrzeć na problem trasy i zamówiło studium komunikacyjne trasy, które wskazało m.in. na zbyt wysoką klasę ulicy i jej zbyt duży przekrój.

W związku z tym parametry techniczne ulicy mają zostać ostatecznie dostosowane do prognozowanego natężenia ruchu po dokończeniu planowanego układu dróg, w tym budowy praskiej części Obwodnicy Śródmiejskiej. Jest to rozwiązanie rozsądne, pozwalające uniknąć rozwiązań tymczasowych generujących bardzo wysokie koszty, zarówno inwestycyjne, jak i bieżące/zewnętrzne.

Obecnie plany dotyczące Trasy Świętokrzyskiej są na etapie analogicznym do tego, na którym Trasa Tysiąclecia była w 2011 r. - gotowy jest projekt, lecz jest on rozpatrywany w odosobnieniu. Przede wszystkim nie jest on rozpatrywany w kontekście budowy praskiej częśc–i Obwodnicy Śródmiejskiej, prace nad którą mają się niedługo rozpocząć.

W efekcie, pomimo niższych prognoz ruchu niż na jednojezdniowym odcinku al. Tysiąclecia, Biuro Drogownictwa i ZMID nadal obstają przy przekroju czteropasmowym, który generuje problemy z przebiegiem linii tramwajowej, wycinką drzew w parku i zmieszczeniem infrastruktury pieszej i rowerowej.

W związku z tak zasadniczymi problemami (dotyczącymi nie tylko szczegółów, lecz samych założeń projektu), Komisja Dialogu Społecznego przyjęła dwa stanowiska ws. Trasy Świętokrzyskiej na odcinku Kijowska-Zabraniecka:
- pierwsze przedstawia zasadnicze zarzuty względem aktualnego projektu oraz postulaty, które powinny zostać uwzględnione niezależnie od wybranego wariantu. Zostało przyjęte pięcioma głosami "za" przy jednym (miejskim) wstrzymującym.
- drugie jest stanowiskiem zawierającym uwagi szczegółowe na wypadek, gdyby miasto wbrew stanowisku pierwszemu pozostało przy obecnym projekcie. Zostało przyjęte czterema głosami "za", przy jednym "przeciw" (SISKOM - ze względu na brak rezerwy na możliwie szybki tramwaj między jezdniami) i jednym (miejskim) wstrzymującym.

Uchwała KDS ds. Transportu nr 18/2014

z dnia 2 października 2014 r. w sprawie projektu Trasy Świętokrzyskiej na odcinku Kijowska-Zabraniecka.

Na podstawie regulaminu działania Komisji Dialogu Społecznego ds. transportu z dnia 19 czerwca 2013 r. oraz Programu współpracy m.st. Warszawy w roku 2014 z organizacjami pozarządowymi, uchwala się, co następuje:

1. Komisja uznaje zakres zmian wprowadzonych w projekcie za niewystarczający. Projekt w obecnej formie pozostaje rozwiązaniem służącym zwiększeniu natężenia ruchu samochodowego w obszarze śródmiejskim, uwzględniając jedynie w przyszłości możliwość zaoferowania umiarkowanie atrakcyjnej alternatywy w zakresie komunikacji zbiorowej. Takie rozwiązanie stoi w sprzeczności ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które określa obszar Szmulowizny i Michałowa jako część strefy śródmiejskiej, w której ruch samochodowy powinien być ograniczany na rzecz transportu publicznego, ruchu rowerowego i pieszego, co podkreśla obowiązująca strategia transportowa miasta.

Tym samym, pomimo dostrzeżenia zmian na lepsze, Komisja negatywnie ocenia przedstawione propozycje jako całość.

2. Biorąc pod uwagę uwarunkowania przedstawione na posiedzeniu KDS 19 września 2014 r., Komisja rekomenduje rezygnację z realizacji odcinka Trasy Świętokrzyskiej od Dworca Wschodniego do Obwodnicy Śródmiejskiej w ramach obecnej decyzji środowiskowej i zaprojektowanie tego odcinka na nowo w ramach Obwodnicy Śródmiejskiej. Dla Obwodnicy Śródmiejskiej konieczne będzie i tak uzyskanie nowej decyzji środowiskowej, w ramach tej decyzji możliwa jest zatem również korekta korytarza Trasy Świętokrzyskiej, tak by znajdowała się bliżej torów kolejowych. Zgodnie z deklaracją dyrektora Biura Drogownictwa i Komunikacji celem Trasy Świętokrzyskiej jest wyprowadzenie ruchu z Pragi Północ na Obwodnicę. W pierwszej kolejności należałoby przedyskutować kształt Obwodnicy Śródmiejskiej, tak by było realne jej wykonanie w przewidywalnym horyzoncie czasowym. Podejmowanie decyzji o kształcie Trasy Świętokrzyskiej przed zaprojektowaniem Obwodnicy Śródmiejskiej zdeterminuje metodą faktów dokonanych rozwiązania obwodnicy, które mogą się okazać nieoptymalne.

3. Choć propozycja zastosowania pasów ruchu o szerokości 3,25m stanowi poprawę względem poprzedniej wersji projektu, jest ona wciąż niedostosowana do charakteru drogi i prędkości, które mają być na niej rozwijane – wbrew deklaracjom na posiedzeniu Komisji. Pasy o szerokości powyżej 3,0 m wskazują, że ma to być ulica, na której mają być rozwijane prędkości powyżej 60 km/h. W przypadku ulic do 60 km/h, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. 2003 nr 220 poz. 2181), szerokość pasów powinna wynosić 3,0 m.

4. Chodniki i drogi dla rowerów po obu stronach trasy powinny uwzględniać możliwość przeprowadzania intensywnego ruchu. Wynika to m.in. z faktu, iż most Świętokrzyski jest jedynym mostem w śródmieściu dostosowanym do ruchu rowerowego, przez co trasa Świętokrzyska będzie przenosić bardzo duże potoki ruchu rowerowego pomiędzy centrum a obszarami Targówka, Rembertowa i gmin ościennych.

5. Na całym odcinku Trasy Świętokrzyskiej, od ul. Zamoyskiego do ul. Objazdowej, Trasa powinna zostać zaprojektowana z uwzględnieniem zaleceń zawartych w dokumencie "Standardy projektowe w zakresie elementów zagospodarowania terenu przestrzeni dla przestrzeni publicznych w Warszawie", opracowanym w I. 2012-2013 na zlecenie Urzędu m.st. Warszawy przez pracownię RS Architektura Krajobrazu i zastosowanych na ulicy Świętokrzyskiej.

6. Ulica Kijowska (w tym Nowokijowska) powinna zostać potraktowana jako ulica reprezentacyjna dla Pragi Północ, będąca szansą rewitalizacji dzielnicy, a nie jedynie ciągiem tranzytowym jakim stała się ulica Sokola. Jest to tym bardziej uzasadnione tym, że ulica przebiega przez teren ścisłej zabudowy śródmiejskiej, a także przez teren obowiązującego planu miejscowego rejonu Dworca Wschodniego, który określa miejsca przed Dworcem Wschodnim oraz obszar pomiędzy ul. Markowską i Brzeską jako place miejskie wymagające osobnego opracowania posadzki.

7. Równolegle z projektem Trasy Świętokrzyskiej powinien zostać opracowany projekt ograniczenia i uspokojenia ruchu na ciągu Ząbkowska - Radzymińska, obejmujący m.in. ograniczenie przekroju do max. 1x2, wyznaczenie pasów rowerowych, przeniesienie parkowania z chodnika na jezdnię oraz dostosowanie przejazdu przez tory w ciągu ul. Radzymińskiej/Naczelnikowskiej do ruchu pieszego i rowerowego. Projekt ten powinien zostać wdrożony bezpośrednio po otwarciu dla ruchu Trasy Świętokrzyskiej, by uniknąć wygenerowania ruchu wzbudzonego.

Uchwała KDS ds. Transportu nr 19/2014

z dnia 2 października 2014 r. w sprawie analizy wariantów przebiegu trasy tramwajowej na odcinku Kijowska-Ks. Ziemowita i rekomendacji Biura Drogownictwa i Komunikacji ws. Trasy Świętokrzyskiej na odcinku Kijowska-Zabraniecka.

Na podstawie regulaminu działania Komisji Dialogu Społecznego ds. transportu z dnia 19 czerwca 2013 r. oraz Programu współpracy m.st. Warszawy w roku 2014 z organizacjami pozarządowymi, uchwala się, co następuje:

1. W przypadku, gdyby miasto zdecydowało się na wykorzystanie obecnej decyzji środowiskowej dla budowy Trasy Świętokrzyskiej, Komisja rekomenduje ograniczenie zakresu robót do jednej jezdni Trasy i wydzielonych dróg dla rowerów i chodników po obu stronach. Jedna jezdnia w zupełności wystarczy, by odciążyć z ruchu tranzytowego ciąg ulic stara Radzymińska – Ząbkowska.

Zgodnie z prognozami ruchu komunikacji indywidualnej w 2040 r. zawartymi w prezentacji Biura Drogownictwa i Komunikacji nt. ulicy Tysiąclecia, natężenie ruchu na omawianym odcinku Trasy Świętokrzyskiej ma wynosić maksymalnie 650 pojazdów w jednym kierunku i 970 w obu kierunkach, co nie uzasadnia przekroju dwujezdniowego 2x2 pasy ruchu. Jest to natężenie ruchu, dla którego dobre warunki ruchu zostaną zapewnione przy przekroju jezdnojezdniowym 1x2.

2. Przedstawione w prezentacji warianty przebiegu trasy tramwajowej są dalekie od optymalnego. Tramwaj w każdym z proponowanych przebiegów nie będzie atrakcyjniejszym i szybszym środkiem transportu niż autobusy lub samochód. Budowa drogi jednojezdniowej pozostawi szerszy wachlarz możliwości przeprowadzenia linii tramwajowej.

3. Jedynie realizacja szybkiego tramwaju, będzie mogła znacznie wpłynąć na dalszą zmianę podziału zadań przewozowych w tym korytarzu transportowym, odciążyć węzeł przesiadkowy w rejonie Dworca Wileńskiego i realnie ograniczyć ilość samochodów wjeżdżających do centrum. Osiągnięcie parametrów szybkiego tramwaju jest możliwe tylko w korytarzu Trasy Świętokrzyskiej. Dlatego obiekty pod linią kolei legionowskiej powinny być wykonane tak, aby możliwe było prowadzenie ruchu tramwajowego zarówno w ciągu ul. Kawęczyńskiej, jak i w ciągu Trasy Świętokrzyskiej. Powinny też zostać zapewnione obustronne ciągi piesze i rowerowe.

Niezależnie od wybranego wariantu budowy Trasy Świętokrzyskiej, Komisja wnosi o uwzględnienie w nim poniższych uwag:

4. Po obu stronach jezdni należy poprowadzić chodniki i wydzielone drogi dla rowerów (DDR) o szerokościach nie mniejszych niż 3,0 m, przy czym przeciętną szerokością chodnika powinno być 4,0 m na odcinku od ul. Objazdowej do Trasy Tysiąclecia, a na odcinku na wschód od ul. Objazdowej – 3,0 m. Między chodnikami a drogami dla rowerów należy zaplanować szpalery drzew. Możliwe wyjątki od ww. szerokości w celu minimalizacji wycinki drzewostanu, w przypadku realizacji wariantu 2x2 w obecnym przebiegu, to:

- po północnej stronie jezdni, na wysokości parku dopuszczalne jest zwężenie chodnika i wydzielonej ścieżki (do nie mniej niż 2,0 m), np. poprzez rozdzielanie DDR na ciągi jednokierunkowe.

- po południowej stronie jezdni, na odcinku wzdłuż parku, droga dla rowerów i chodnik powinny zostać usytuowane pomiędzy linią rozgraniczającą obecnego projektu a torami kolejowymi, a jezdnia maksymalnie przysunięta do linii rozgraniczającej (z uwzględnieniem miejsca na chodnik i DDR w tunelu). W przypadku realizacji inwestycji na podstawie obecnej decyzji środowiskowej, należy równocześnie rozpocząć prace przygotowawcze do budowy ww. odcinka DDR i chodnika. W miejscach, gdzie ciągi piesze i rowerowe urywałyby się, należy zapewnić przejścia dla pieszych i przejazdy dla rowerzystów.

6. Spośród przedstawionych w prezentacji BDiK wariantów przebiegu rezerwy pod torowisko w przypadku realizacji wariantu 2x2, najbardziej elastyczny jest wariant poprowadzenia rezerwy tak, aby w przyszłości możliwe było zarówno włączenie linii w obecny ciąg tramwajowy w ulicy Kawęczyńskiej jak też poprowadzenie linii ulicą Objazdową i dalej na południe po północnej stronie Trasy Świętokrzyskiej.

Na odcinku od ul. Objazdowej do planowanej Trasy Tysiąclecia rezerwę pod torowisko należy zaplanować po północnej stronie Trasy Świętokrzyskiej (od strony Zajezdni Praga).

7. Północny tunel pod torami linii legionowskiej powinien po budowie Trasy Świętokrzyskiej, a przed realizacją tramwaju pełnić funkcję połączenia ciągiem pieszym i drogą rowerową ul. Kawęczyńskiej z ul. Zabraniecką. Nie należy prowadzić nim ruchu samochodowego.